Breng via dit formulier iemand op de hoogte van dit project!
De turbo erop
Het Europaplein maakt op eenieder die voor de eerste keer vanuit het westen Leeuwarden binnenrijdt een onuitwisbare indruk. Zeven flatgebouwen schragen een grote ellipsvormige ruimte die door de automobilist op monumentale wijze wordt beleefd. Vanwege de toenemende verkeersdruk is het plein heringericht met een turborotonde.
Historie
Het Europaplein werd halverwege de jaren vijftig aangelegd. Het ellipsvormige plein van 140 x 200 m wordt omringd door zeven flatgebouwen van 8 tot 10 verdiepingen hoog – de eerste hoogbouw van de Friese hoofdstad, gebouwd tussen 1958 en 1966. Daarmee heeft het plein een onverwachte monumentaliteit die terug is te voeren op het vooruitgangsoptimisme uit de Wederopbouwperiode.
Teneinde de stad goed bereikbaar te houden werd in 2009 besloten de Haak om Leeuwarden aan te leggen, een nieuw wegtracé ten westen en zuiden van de stad. In 2014 werd deze nieuwe rijksweg in gebruik genomen. Vanwege de verwachte toenemende verkeersdruk werd ook besloten de rondweg van Leeuwarden op diverse plekken te vernieuwen. Het Europaplein ligt op de kruising van de noordwestelijke verbindingsweg en de rondweg. Uit onderzoek bleek de vervanging van de bestaande rotonde door een turborotonde (waarbij al voor het oprijden van de rotonde de juiste rijstrook gekozen moet worden) de enige oplossing die de toenemende verkeersdruk zou kunnen verwerken. Vanuit overwegingen van verkeersveiligheid en de wens een heldere fietsstructuur te maken werd bovendien besloten om voor fietsers en voetgangers ongelijkvloerse kruisingen te realiseren.
Monumentale beleving
In het ontwerp van wUrck is de rotonde zo compact mogelijk rond de centraal gepositioneerde monumentale fontein gelegd. De vier toeleidende wegen vormen samen met de rotonde een bol ‘schild’ onder de fontein. De verkeersruimte zélf blijft op deze wijze de drager van de monumentale beleving van het plein. De dekranden van de fietsonderdoorgangen zijn als randdetail doorgezet in de overgang van wegdek naar grastaluds. In een enkelvoudige boog ‘zwiept’ deze betonrand als contravorm van de ellips over het plein heen. De vrij liggende fietspaden worden qua materialisering gekoppeld aan de ellipsvormige ventweg en vormen een ‘kantwerk’ van rood-rose granitosplit. In de rand van de ellips worden de hoofdvorm en de groene beleving van het plein versterkt door een rij zuileiken, deels verplant, deels nieuw.
Wederopbouwuitstraling
De materialisering is gebaseerd op de uitstraling van de wederopbouwarchitectuur in het algemeen en de monumentale fontein – een ontwerp van J. Wiersma uit 1964 – in het bijzonder. Het oorspronkelijke gewassen grind is vertaald naar gestraalde prefab-elementen met een toeslag van fijn basaltsplit die zijn gebruikt voor bijvoorbeeld dekranden, banken en rammelstroken. De stroken in het printbeton aan de binnenrand van de rotonde zijn afgestemd op de vorm en detaillering van de fontein.