Koolhoven, Tilburg

buroblad
PDF

opdrachtgever

  • Gemeente Tilburg
  • Grondexploitatiemaatschappij Koolhoven

planteam

  • Paul Kersten
  • Gijs Wolfs
  • Oriol Casas Cancer
  • Jakob Grambow
  • Sjoerd van der Linden
  • Siske van Hoof
  • Thibo Duifhuizen
  • Mieke van der Arend

ontwerp

2002-2011

oplevering

sinds 2012

fotografie

Jan de Vries (Koolhoven Buiten), Kees Stuip (Koolhoven West)

Nieuws

Breng via dit formulier iemand op de hoogte van dit project!

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Stempel en bos
Koolhoven is een nieuwbouwwijk in het westen van Tilburg. De twee delen, Koolhoven West en Koolhoven Buiten, omvatten samen 2.000 nieuwe woningen. Opvallend is het contrast in het kaartbeeld: een ‘stempel’ versus een ‘woonbos’.

Contrast
Koolhoven is gelegen in het bosrijke landgoederengebied ten westen van Tilburg. Hier worden ongeveer 2.000 woningen gebouwd, waarvan het grootste deel inmiddels is gerealiseerd. De spoorlijn Tilburg-Breda en de Bredaseweg vormen respectievelijk de noord- en zuidgrens van het plangebied. Het gebied wordt doorkruist door de beek de Donge. Wat direct opvalt in het kaartbeeld is het contrast tussen de ‘stempel’ van Koolhoven West en het ‘woonbos’ van Koolhoven Buiten.

Koolhoven West
De stempel van Koolhoven West is een sterk stedenbouwkundig ensemble waarin de groenkwaliteiten zo direct als mogelijk zijn gekoppeld aan de woningen zelf. De profielen van de lanen met projectgebonden woningen zijn steeds in een breedte van 30 meter openbaar. Hierdoor kunnen de woningen direct aan een privé-stoep grenzen, waardoor weer maximale dieptematen ontstaan in de achtertuinen. Het is de combinatie van stedelijke chic aan de voorgevel met de suburbane woondroom aan de achtergevel.

Tussen de lanen liggen ook meer traditionele woonstraten waaraan het particuliere opdrachtgeverschap is gekoppeld. Per woonstraat zijn verschillende processen voorgesteld in de wijze waarop bewoners een eigen huis konden bouwen.

Het stedenbouwkundig plan en de openbare ruimte hangen nauw samen. Duurzame materialen en veel groen zijn kenmerkend voor het inrichtingsplan. Het palet van de prachtige wasserstricht baksteen en de basalttegels in diagonaalverband sluiten samen met de antraciet betonbanden naadloos aan op de kleur en textuur van de woningen. De ‘Koolhovenband’ is specifiek ontworpen voor deze wijk. Door de sleuven in de band zijn kolken overbodig en kan al het water op een duurzame wijze worden geïnfiltreerd. Hierdoor is bovendien een bijzonder strak wegprofiel mogelijk, vrij van kolken.

Koolhoven Buiten
De woningen in Koolhoven Buiten maken deel uit van de ecologische ontwikkelingszone in het beekdal van de Donge. Grote woningen op compacte kavels in verschillende typologieën staan vrij in het door Hooglanders beheerde beekbos. Zo gaat natuurontwikkeling hand in hand met stedelijke uitbreiding. De private buitenruimte wordt steeds op gebouwde wijze opgelost in de vorm van patio’s en terrassen.

Ook hier worden het stedenbouwkundig plan en de openbare ruimte gekenmerkt door een grote mate van samenhang. Vrij in het groen gelegen clusters worden gekoppeld door een slingerende route langs het bos. Het groen tussen de clusters wordt collectief beheerd middels begrazing door Schotse Hooglanders. Woningen staan aan de bosrand, langs de grenzen van de clusters of vrij op de koppen met de footprint in de natuur. Hierdoor is een optimale natuurbeleving mogelijk. De architecten hebben veel vrijheid gekregen om bijzondere woningtypologieën te ontwikkelen, waarbij samenhang en natuurbeleving centraal staan.

Toegankelijk natuurgebied
Het natuurgebied is toegankelijk middels vlonderpaden vanuit de verschillende clusters. In de Dongezone rondom de beek en de poelen ontstaat een nieuwe habitat voor bijzondere diersoorten, zoals de IJsvogel en de Kamsalamander. De Dongezone is onderdeel van een groter geheel dat het Wilhelminakanaal verbindt met de zuidelijk gelegen bosgebieden. Koolhoven Buiten vormt hierbinnen een belangrijke schakel als verbindingszone, maar heeft ook een grote waarde als verblijfgebied.

Naast woongenot en natuurontwikkeling is er ook veel ruimte voor natuurbeleving en educatie. Voor de kinderen van Koolhoven is de ‘speeldernis’ ontworpen, een 3 ha groot bos met een avontuurlijke speelroute. Het bos speelt een belangrijke rol in de waterhuishouding van dit stadsdeel en is voor een belangrijk deel ingericht voor zuivering, infiltratie en berging.

gerelateerde projecten

Blaricummermeent B

Blaricum

Blixembosch Noordoost

Eindhoven